Home Map E-mail
 
Eng |  Հայ |  Türk |  Рус |  Fr  

Հիմնական էջ
Նորություններ
Առաքելություն
Տնօրենի ուղերձը
Կապ մեզ հետ
Նախօրեին
Հայոց պատմություն
Լուսանկարներ
Մտավորականներ
Հայոց ցեղասպանություն
Ցեղասպանություն
Հայոց ցեղասպանության մասին
Ժամանակագրություն
Լուսանկարներ
100 պատմություններ
Քարտեզագրում
Մշակութային ցեղասպանություն
Հիշի՛ր
Վավերագրեր
Ամերիկյան
Անգլիական
Գերմանական
Ռուսական
Ֆրանսիական
Ավստրիական
Թուրքական

Հետազոտում
Մատենագիտություն
Վերապրողներ
Ականատեսներ
Միսիոներներ
Մամուլ
Մեջբերումներ
Դասախոսություններ
Ճանաչում
Պետություններ
Կազմակերպություններ
Տեղական
Արձագանք
Իրադարձություններ
Պատվիրակություններ
Էլ. թերթ
Հոդվածներ
Գիտաժողովներ
Օգտակար հղումներ
   Թանգարան
Թանգարանի մասին
Այցելություն
Մշտական ցուցադրություն
Ժամանակավոր
Օն լայն  
Շրջիկ ցուցադրություններ  
Հիշատակի բացիկներ  
   Ինստիտուտ
Գործունեությունը
Հրատարակություններ
ՀՑԹԻ հանդեսներ  
Գրադարան
ՀՑԹԻ հավաքածուները
   Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր
Պատմությունը
Հիշողության պուրակ
Հիշատակի օր
 

Armenian General Benevolent Union
All Armenian Fund
Armenian News Agency
armin
armin
armin
armin
armin




Մամլո հաղորդագրություն


Ապրիլի 02, 2009 թ.

ԿՅԱՆՔԻ ՈՒ ՄԱՀՎԱՆ ԴՐԱՄԱՆ.
ՄԵԾ ԵՂԵՌՆԸ ՊԱՏԿԵՐՈՂ ԼՈՒՍԱՆԿԱՐԱՅԻՆ ՄԻ ՇԱՐՔԻ ՊԱՏՄՈՒԹՅՈՒՆ


Հայոց ցեղասպանությունը վավերագրված է հարյուրավոր լուսանկարներով, որոնք հստակ պատկերացում են տալիս մարդկային ողբերգության ու զրկանքների, նվաստացումների ու կյանքի համար մաքառումների մասին: Դրանք միաժամանակ լուրջ փաստարկ են հանդիսանում թուրքական ժխտողականության դեմ:

Այդ լուսանկարների շարքում առանձնանում են տարբեր տարիների հրատարակություններում ներկայացված այս չորս լուսանկարները: Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի կողմից վերջերս իրականացված ուսումնասիրության և բացահայտումների արդյունքում հաջողվեց պարզել, որ դրանք արվել են նույն լուսանկարչի կողմից, միևնույն վայրում և ներկայացնում են 1915 թ. բռնագաղթի ենթարկված հայ տարագրյալների հոգեվարքի վերջին դրվագները Միջագետքում: Լուսանկարների բնօրինակները պահպանվում են Վենետիկի Սբ. Ղազար կղզու Մխիթարյան միաբանության պահոցում և առաջին անգամ հրատարակվել են 1919թ. Փարիզի հաշտության կոնֆերանսին ներկայացնելու համար պատրաստված “Chemin de la Croix. Quelque tableaux de dernier episode du grand drame” վերնագրով գրքույկում: Իսկ Վենետիկում դրանք հայտնվել էին այն բանից հետո, երբ Հալեպում դրանք առգրավվել են թուրք ռազմագերիներից անգլիացի մի սպայի կողմից և տարվել Եգիպտոս: Այստեղից էլ դրանք հայտնվել են Մխիթարյան միաբանությունում: Առաջին լուսանկարում պատկերված են 6 հոգի, որոնցից 4-ը երեխաներ են: Նրանցից առանձնանում է գլխաշորով աղջիկը, քանի որ նա ներկա է բոլոր չորս լուսանկարներում, որոնցում և արձանագրված է նրա կյանքի ու մահվան պատմությունը: Նրանից բացի բոլոր չորս լուսանկարներում պատկերված է նաև մի փոքրիկ տղա (առաջին լուսանկարի կենտրոնում):

Առաջին, երկրորդ և չորրորդ լուսանկարների խորապատկերներն ակնհայտորեն նույնն են, ինչը թույլ է տալիս փաստել, որ լուսակարներն արվել են միևնույն վայրում, թերևս միջագետքյան ինչ-որ բնակավայրում: Երկրորդ և չորրորդ լուսանկարներում երևացող բույսը նման է արմավենու, ինչից կարելի է ենթադրել, որ լուսանկարներն արվել են Միջագետքում:

Առաջին լուսանկարում պատկերված են 6 հոգի` ծայրահեղ հյուծված և կիսամերկ վիճակում: Նույն 6 հոգին պատկերված են նաև երկրորդ և երրորդ լուսանկարներում: Տարիքով ամենաավագները հետին պլանում` պատի տակ նստած երկու կանայք են, որոնցից մեկը գլխաշորով է, մյուսը` կիսամերկ: Երեխաներից երկուսը գլխաշորով կնոջ կողքին են նստած, մյուս երկուսը` կիսամերկ կնոջ առջևում:

Երկրորդ լուսանկարում հայտնվում է ինչ-որ տղամարդ` հավանաբար թուրք պաշտոնյա, ով հացի կտորը ձեռքին ծաղրում է հայ սովյալներին: Երևում է, որ ամենահյուծվածը գլխաշորով աղջիկն է, ով պարզում է ձեռքը դեպի հացը` պառկած վիճակում:

Երրորդ լուսանկարում պարսպապատի տակ հանգրվանած հայ տարագրյալները կաթսայի մեջ ինչ-որ բան են եփում: Ակնհայտ է, որ այս լուսանկարում գլխաշորով աղջիկն անկարող է շարժվել և, ամենայն հավանականությամբ, կյանքի վերջին րոպեներն է ապրում:

Չորրորդ լուսանկարում գլխաշորով աղջիկը պառկած է պատգարակին և հավանաբար արդեն մահացած է: Պատգարակը տանող երիտասարդ աղջիկներն ու պատանին այս լուսանկարների շարքում առաջին անգամ են հայտնվում, և դատելով այն հանգամանքից, որ հագուստով են, կարելի ենթադրել, որ նրանք այստեղ հայտնված հայ տարագրյալների նոր խմբից են: Պատգարակը տանող տղայի հետևում երևում է գետնին պառկած ֆեսով փոքրիկ տղան, ով, հավանական է, նույնպես մահացած է: Վերջին լուսանկարում` լուսամուտի տակ նստած շապիկով տղան, թերևս միակ կենդանի մնացածն է առաջին լուսանկարում պատկերված բռնագաղթված հայերի խմբից:



ՀԵՏԵՎԵ՝Ք ՄԵԶ



ՆՎԻՐԱԲԵՐԻ՛Ր

DonateforAGMI
ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ՀԻՇՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ ՎԱՌ ՊԱՀԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ

Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ հիմնադրամի կողմից իրականացվող հատուկ նախագծեր

ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՎԵՐԱՊՐԱԾՆԵՐԻ ՀՈՒՇԱԴԱՐԱՆ

ՀՈՒՇԱԴԱՐԱՆ
ՀՑԹԻ-Ի ԱՆՏԻՊ ՀՈՒՇԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԱՎԱՔԱԾՈՒՆ

ՀՑԹԻ-Ի ԱՆՏԻՊ ՅՈՒՇԱԳՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐՈՒ ՀԱՒԱՔԱԾՈՆ

ՀՑԹԻ ԳՐԱԽԱՆՈՒԹ

1915
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի «գրքերի աշխարհը»

ԱՌՑԱՆՑ ՑՈԻՑԱԴՐՈՒԹՅՈՒՆ

Temporary exhibition
Ինքնապաշտպանական մարտերը Կիլիկիայում Հայոց ցեղասպանության տարիներին

Նվիրվում Է Մարաշի, Հաճընի, Այնթապի ինքնապաշտպանությունների 100-ամյա տարելիցին

ԼԵՄԿԻՆԻ ԿՐԹԱԹՈՇԱԿ

Lemkin
ՀՑԹԻ ՄԵԿՆԱՐԿՈՒՄ Է
2022 Թ. ՌԱՖԱՅԵԼ ԼԵՄԿԻՆԻ
ԱՆՎԱՆ ԿՐԹԱԹՈՇԱԿԸ

ՀՑԹԻ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ ԾՐԱԳԻՐ

genedu
«Հայոց ցեղասպանության թեմայի ուսուցում»
կրթական ծրագիր դպրոցականների համար

ՀՑԹԻ ԿՐԹԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԵՐ

genedu
ՀՑԹԻ ԿՐԹԱԿԱՆ ԾՐԱԳՐԵՐ

ՓՈԽԱՆՑԻ´Ր ՀԻՇՈՂՈՒԹՅՈՒՆԴ

100photo
Կիսվի՛ր ընտանիքիդ պատմությամբ, փոխանցի՛ր հիշողությունդ սերունդներին:
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտն ապրիլի 24-ին ընդառաջ հանդես է գալիս «Փոխանցի՛ր հիշողությունդ» նախաձեռնությամբ:

ՀԵՂԻՆԱԿԱՅԻՆ ԻՐԱՎՈՒՆՔ

DonateforAGMI

«ՀՑԹԻ» հիմնադրամ
ՀՀ, Երևան 0028
Ծիծեռնակաբերդի խճուղի, 8/8
Հեռ.: +374 10 390981
    2007-2021 © Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտ     Էլ.հասցե: info@genocide-museum.am